Öncelikle aşağıda ki bu bilgi sanal âlemde yayınlanmakta. Bu dolaşana bilgi ile konuya gireyim. TAKIR BAYRAMI, SARI YAPRAK VEYA YÖRESİNDE ALTAY BAYRAMININ NEVRUZ İLE BAĞI
SARI YAPRAK BAYRAMI Gök Tanrı Türk İnancına Göre 21-22 Eylül Günü Takır Bayramıdır. (Sarı Yaprak- Altay Bayramı)Doğanın Uykuya Geçiş Zamanıdır. Bu Gün Gürültü Yapılmaz, Neşeli Ve Hareketli Müzikler Çalınmaz. Yaklaşan Kış İçin Halkın Esenliği Ve Sağlığı Adına Toplanarak Alkış (dua) Edilir.
BU DOĞRU BİLGİDİR.
Türk ırkının Nevruz, " Gök Tanrı" inancı çerçevesinde insan, tabiat ve Tanrı münasebetlerini öne çıkaran en eski Türk bayramlarından biridir.
Gök Tanrı inancımızın bize gösterdiği yolda ki en önemli ve ilk madde Yüce yaratıcının tek olduğu ve ona sonsuz sevgi ile biat etmemiz maddesidir. Gök Tanrının inancının en yüksek ve önemli değerlerinden ikincisi ise Yüce yaratanın, sahibi olduğu tüm evrenlerde yarattığı canlı cansız ne varsa bize emanet ettiği maddedir.
Bu maddede Gök tanrı bize " İNSAN, TABİAT VE TANRI " çerçevesin de ki münasebeti göstererek kendisine an yakın olarak yarattığı insana doğayı yaşamı kuru bir yaprağı taşı bir tüm hayvanlar alemini bile severek koruma kollama gözetme görevi verir.
Nevruz da ( Her yıl 21 Mart'ta kutlanır),nasıl bahar'ı karşılıyorsak ve bu karşılama da eğlenceler düzenlenip ateşten atlayarak hem yeni gelen yılı hem de baharı karşılıyorsak 21-22 Eylül Günü TAKIR BAYRAMI, SARI YAPRAK VEYA YÖRESİNDE ALTAY BAYRAMI diye adlandırılan bu bayramı da uğurlayarak karşılarız.
Türk kültürü yapımızda yer alan bu bayramlar ve benzemeleri bir çok mitolojide yer aldığı gibi Adriyatik denizinden çine kadar uzanan tüm bölgelerde Türklerin bu bayramı kendi kültürlerine alınarak kabul gördüğü tüm kültür kaynaklarında yer almaktadır. Kısaca bu Türk bayramlar artık millet ve ırk ayrımı bile aşıp kutlanmaktadır.
Tabiat şartları mevsimlere göre değişiklik gösterir. NEVRUZ BAYRAMI, tabiatın yeniden dirilişini ifade ediyorsa TAKIR BAYRAMI, SARI YAPRAK VEYA YÖRESİNDE ALTAY BAYRAMI da tabiatın uykuya daldığı zamanı göstermektedir. Böylece Türkler inanlarında yer alan bu bayramlara göre değişen tabiat şartlarına uyum sağlamaya çalışır.
Nevruz bayramının eğlence ritüeline karşı Takır Bayramı, Sarı Yaprak Veya Yöresinde Altay Bayramın da uğrulama - yolcu etme ritüeli vardır.Bu ritüel size tarif edeyim;Sarı Yaprak uğurlanması 2. gün akşam üzeri güneş batmadan yapılır. Güneş batana kadar sürer. Batıca herkes dağılır. Orada durulmaz. Çünkü iyi ruhların geleceğine inanılır.
İlk yapılacak iş güneşe doğru bir yer seçilir ve yere yani önünüzde ki toprağa SİNİ ( daire şeklinde ) büyüklüğünde 50/75 cm çapında bir daire çizilir. Bu dairenin için oval bir tabak gibi kazılır.etrafına mümkünse beyaz taş.( çizilen daire içine çizgi dışarıda kalacak) dizilir.Sonra etrafta yapraklarını dökmeye başlayan ağaçlardan yere düşen ama daha kurumamış yapraklar toplanır.
Önce çam ağacından reçineli çıralar dizilir. Aynı çadır gibi. ( Bilgi için yazıyorum; En kıymetli ağaç yaprakları Çınar Yaprağı Kayın Ağacı Yaprağı Zeytin Ağacı Yaprağı Ardıç Ağacı Yaprağı Sedir Ağacı Yaprağı ) Sonra etraftan toplanan yapraklar bu çıradan oluşmuş çadır şeklinde ki yapının üstüne bolca örtülür ( yaprakların ara yerlerine hava boşlukları, bırakın ki yanması kolay olsun . Yanıznda elma yapragı veya yeni çıkan portakal kabukları olursa yandıktan sonra ateşe bırakın. Bu etrafa güzel k-koku saçacaktır. Yapraklar yanınca ateşin bir müddet yanmaya devam etmesi için kozalak veya ağaç ( çam iyi olur ) parçaları ile bir müddet ateşin yanmasını sağlayın.
Sizin dilek duruşunuzu tarif ediyorum; Sağ diziniz yere değecek ( diz vurulacak ) sol diz sol diz kırık oturur pozisyonda olacaksınız. Sağ eliniz yumruk olarak kalbinizi üstünde sol eliniz de bir bıçak yere ucu değer şekilde durarak dilek ve dualar ederiz. Bu dikeller de. Gelen sonbahar ve kışın huzurlu olması bereketli olması ekinlere verim vermesi çiçeklere can vermesi hayvanlara barınak ve aş vermesi , fakirlere fukaralara geçim derdinde olanlara evsizlere yardım etmesini dileriz.Kendimiz için dilekler tutara yaşlılara hürmet ve sağlıklı sıhhatli sonbahara be kışı geçirmesi için algış ederiz
Dileklerin sonunda önümüzde ki topraktan bir avuç toprak alır öper başımıza ( alnımıza ) değdirir etrafa saçarız .Bu 9 kere yaparız. Bazı bölgelerde başın üstünde dolaştırmak var ama bu doğru değildir.
Böylece nevruzla gelen hareketlilik gelen sonbahar ve ardında ki kış için doğa ve bazı hayvanlar uykuya geçme zamanı başlar. Bu nedenle 3 gün eğlence yapılamaz. Sesli konuşulmaz. Bağırılmaz savaş edilmez Alpler cenk ederek idman etmez hiç bir şekilde hareketlilik sağlanmaz.
Bunu ritüel kişi tek başına da yapabilir toplu olarak yani oba halkı ile de yapılır ama Oba ile birlikte yapılması çok kıymetlidir. Esenlikler dilerim Uluç Levent ERTURHAN
Comments