​Eski Türkçede KÖK TENGRİ diye adlandırılan, bugünkü Türkçe ile GÖK TANRI olarak çevrilen bu inancın ismi hiçbir şekilde başka bir kelime veya başka bir telaffuz şekli söylenmesine müsait değildir.

Çünkü anlam değerleri o iki kelimelik cümlenin içerisinde saklı ve gizlidir. Onları birbirinden ayırmak başka bir inanç veya bir sistemi oluşturmaya yönelik bir çalışma gibi bir anlam ortaya çıkartır. Bu nedne ile Türklerin TENGİRİ adında bir inancı yoktur. Son zamanlarda GÖK TANRI / KÖK TENGİRİ kelimeleri ayırarak Türklerin inancına TENGİRİCİLİK demek Türkleri DEYİST olarak adlandırmaktadır ki bu da kesinlikle uygun ve aynı anlamda değildir.

Bana şöyle bir göz atarsak Tanrı sözcüğü Tengri biçiminde söylenir. Eskiden KÖK olarak söylenen söz eski Türkçede GÖK - ULUĞ - YÜCE - KUTSAL - ULAŞILMAZ - TARİFİ İMKÂNSIZ manasında kullanılır işte KÖK TENGİRİ veya bugünün Türkçesiyle GÖK TANRI deyiminde geçen KÖK kelimesi Ya da bu günün türkçesi ile karşılığı olan GÖK sözünün taşıdığı anlam ULU YÜCE KUTSALDIR.
VE TEK BİR ANLAM İFADE EDER ;
YÜCE YARATICI TEKTİR VE HER ŞEYİN HAKİMİDİR YERYÜZÜNÜN 9 KATINA YER ALTININ TÜM KATLARINA SAHİP YERYÜZÜNDEKİ YARATILMIŞ CANLI CANSIZ NE VARSA ONUN YARATTIĞI ESERİDİR.
Onun eşi ve benzeri yoktur tektir ve Yüce yaratıcının bilinen ve bilinmeyen her şeyi yaratmış olduğunu ve savaşlarda Gök Tanrının iradesiyle Türklerin zafere ulaşıldığına inanılır.

Buyruklarına yani iradesine uymayanlara cezayı verirken uyanlara onun yolunda ve izinde gidenlere o insanlara KUT - ÜLÜG YANİ KISMET BAĞIŞLAR ama buna layık olmadıkları anda da geri alır.
Türkler ölümün Gök Tanrının iradesinde olduğunu ona bağlı olduğuna inanır ve tüm canlılara yaşamı veren ve yaşamın süresini tanıyan Yüce yaratıcı Gök Tanrının hükmünde saklıdır derler. Varlıklarına yaşam verdiği içinde verdiği yaşamı dilediğinde onu geri almaya hak sahibinin Gök tanrı olduğuna inanırlar.

Türkler özellikle zorda kaldıklarında ve sevmediği bir durumla karşılaştıklarında başlarını ve ellerini yukarı kaldırıp bir Tengri derler. Yani bunu Allah'tan yardım dileyen insanların kullandığı Ey Allah'ım yardım et manasında kullanırlar. Bugün yaşadığımız dönem içerisinde de haksızlığa uğrayanlar Yine benzer bir şekilde örnek olarak yukarıda Allah var Allah şahittir demeleri de bunu bir benzetme olarak size sunabilirim.

Türklerin duaları belli kelimelerle sıralanmış ezberlenmiş herkesin aynı duayı etmeye mecbur kıldığı bir sistem içerisinde değildir. Herkes kendi içinden gelen sesleniş de Gök Tanrı ile bütünleşir. Ona şükürlerinin sunar dileklerini sıralar ve bu yalvarış ve yakarışlar ve dilekler esnasında da " Tengri Türk budununu koldasıg "yani " Tanrı türkü ve soyunu korusun " şekli ile bu Tanrı ile bütünleşerek konuşmanın sonunu böyle bağlar.

Ayrıca Gök Tanrı inancının altında oluşmuş İYE inancı vardır.
Bu inancıyı oluşturan Türk halkıdır.Bunları bir melek olarak Gök Tanrının yardımcıları olarak kabul etmişlerdir. Kutsal saydıkları önemli gördükleri her konuda belirledikleri İYE olarak adlandırdıkları mitolojik olarak oluşmuş inandıkları melekler vardır.

Canlı ve cansız her şeyi yaratan Gök Tanrıya kanlı kurban vermenin doğru olmadığına inanan Türkler, doğaya saldıkları hayvanı veya ihtiyacı olanlara yaptıkları yardımı bir kurban olarak nitelerler.
En önemli husus ise Gök Tanrı inancının Türk Töresi ile korunmasıdır. Bu nedenle Türkler disiplinli bir hayatın içinde yaşarlar. Bundan dolayı toplum düzenine son derece sadık kalırlar. Obalar şeklinde yaşadıkları için bu son derece önemlidir.

Gök tanrı inancı, bu toplumun otorite ve Disiplin içerisinde yaşamasına ve Türk Töresi ile bu toplumu disiplinli kılarak varlıklarını daim etmesini sağlar. Bu şekilde Gök Tanrı inancı ve Türk Töresi ve altında oluşan Örf Adet Gelenek Ve Görenekler ile oba veya oluşmuş toplum koruyan bir anayasa şekliyle onların yaşam biçimi içerisinde yer almaktadır.

Web sitem içerisindeki bu bölümde size Gök tanrı inancıyla ilgili daha birçok konuda bilgiler vermeye çalışacağım.